Azərbaycanda benefisiar mülkiyyətçi məlumatlarının təqdim edilməsi  barədə Vergi Məcəlləsində, “Valyuta tənzimi haqqında”, “Kommersiya sirri haqqında”, “Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı və dövlət reyestri haqqında”, “Banklar haqqında”, “Sığorta fəaliyyəti haqqında”, “Bank olmayan kredit təşkilatları haqqında”, “İnvestisiya fondları haqqında”, “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında”, “Cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə haqqında” və “Ödəniş xidmətləri və ödəniş sistemləri haqqında” qanunvericilik aktlarında ard-arda dəyişikliklər edilmişdir. 

"Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı və dövlət reyestri haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununa edilmiş dəyişikliklərlə "Benefisiar mülkiyyətçi" və "nəzarət və (və ya) mülkiyyət zənciri" anlayışları qanunvericiliyə daxil edilmişdir:

• Benefisiar mülkiyyətçi – son nəticədə hüquqi şəxsə və ya xarici hüquqi təsisata nəzarəti həyata keçirən və ya hüquqi şəxsin, yaxud xarici hüquqi təsisatın əsl sahibi olan və (və ya) xeyrinə əməliyyat aparılan və (və ya) əqdlər bağlanılan, habelə son nəticədə hüquqi şəxs və ya xarici hüquqi təsisat üzərində effektiv nəzarəti həyata keçirən fiziki şəxs (şəxslər)

• Nəzarət və (və ya) mülkiyyət zənciri – hüquqi şəxs və (və ya) xarici hüquqi təsisatın birinin digərini təsis etməsi, idarə etməsi, birinin digərinə nəzarət etməsi, birinin digərinin paylarına (səhmlərinə) sahib olması və (və ya) xarici hüquqi təsisatın təsis əqdinin tərəfi (xarici hüquqi təsisat təsisçisi, idarəçisi, benefisiarı (benefisiarlar qrupu), təminatçısı) və ya hüquqi şəxs və xarici hüquqi təsisat üzərində son nəticədə effektiv nəzarəti həyata keçirən digər şəxs olması

Bundan belə hər bir hüquqi şəxs (həm hazırda dövlət qeydiyyatından keçmiş, həm də bundan sonra dövlət qeydiyyatından keçəçək bütün hüquqi şəxslər) benefisiar mülkiyyətçisi, habelə xarici hüquqi şəxsin nümayəndəlik və ya filialı xarici hüquqi şəxsin benefisiar mülkiyyətçisi barədə dəqiq və yenilənmiş məlumatları bilməli və təsdiqedici sənədlərə (o cümlədən elektron sənədlərə) malik olmalı, qanunla nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada səlahiyyətli dövlət orqanlarına təqdim etməlidir.

Əlavə olaraq, “Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı və dövlət reyestri haqqında” Qanuna benefisiar mülkiyyətçilər barədə tələb olunan bütün məlumatların siyahısı müəyyən edilmiş, habelə benefisiar mülkiyyətçinin müəyyən edilməsi qaydalarını ehtiva edən yeni 5-1-ci maddə daxil edilmişdir.

Vergi Məcəlləsində, “Kommersiya sirri haqqında” və “Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı və dövlət reyestri haqqında” qanunlarda edilmiş düzəlişlərlə benefisiar mülkiyyətçi barədə məlumatlar kommersiya sirri və vergi sirri təşkil edən məlumatlar hesab edilmiş, reyestrdə əks etdirilsə belə, ictimaiyyətə açıq olmayan məlumatlar kateqoriyasına daxil edilmişdir.

Bundan ziyadə “Valyuta tənzimi haqqında”, “Banklar haqqında”, “Sığorta fəaliyyəti haqqında”, “Bank olmayan kredit təşkilatları haqqında”, “İnvestisiya fondları haqqında”, “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında”, ““Ödəniş xidmətləri və ödəniş sistemləri haqqında” qanunlarda dəyişikliklərlə benefisiar mülkiyyətçi barədə məlumatların təqdim edilməsi maliyyə bazarları subyektlərinə lisenziya alınması zamanı bir növ pre-rekvizit kimi müəyyən edilmişdir.

Qanunvericiliyə edilmiş dəyişikliklər tələb edir ki, 15 May 2025-ci il tarixədək dövlət qeydiyyatından keçmiş hüquqi şəxslər öz benefisiar mülkiyyətçilərinin, habelə xarici hüquqi şəxsin nümayəndəlik və filialı xarici hüquqi şəxsin benefisiar mülkiyyətçilərinin müəyyən edilməsi və bu barədə məlumat və sənədlərin “Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı və dövlət reyestri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq hüquqi şəxslərin dövlət reyestrinə təqdim edilməsini aşağıdakı vaxt intervalında təmin etsin:

► iri sahibkarlıq subyektləri üçün 31 dekabr 2025-ci il tarixinədək;

► orta sahibkarlıq subyektləri üçün 30 iyun 2026-cı il tarixinədək;

► kiçik sahibkarlıq subyektləri üçün 31 dekabr 2026-cı il tarixinədək;

► mikro sahibkarlıq subyektləri üçün 31 dekabr 2027-ci il tarixinədək;

► qeyri-hökumət təşkilatları və dini qurumlar üçün 30 iyun 2026-cı il tarixinədək.

Rightwellton xəbər verir ki, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti “e-bildiriş”in tərtibi, tətbiqi və uçotu qaydalarının, o cümlədən “e-bildiriş”in tətbiqi ilə bağlı dövlət rüsumu üzrə mədaxil qəbzinin formasının təsdiq edilməsi haqqında" Qərar qəbul edib. 

Müvafiq qərar "Dövlət rüsumu haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununa 29 dekabr 2024-cü il tarixində edilmiş mühüm dəyişikliklərin dövlət qurumlarının praktikasında tətbiqini mümkün qıldı. Belə ki, bundan sonra dövlət rüsumlarının ödənişi və uçotu Maliyyə Nazirliyinin “Dövlət rüsumlarının elektron idarə edilməsi (e-rüsum)” informasiya sistemi” vasitəsilə “Elektron imza və elektron sənəd haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tələblərinə uyğun olaraq "e-bildiriş" üzərindən həyata keçiriləcək. "e-bildiriş" sistemi dövlət rüsumu üzrə hesablamaların real vaxt rejimində aidiyyəti orqan tərəfindən əldə edilməsini, habelə artıq ödənilmiş və ya düzgün tutulmamış rüsumlarla bağlı müraciətlərin sistem üzərindən qəbul olunmasını təmin edəcək.

Rightwellton xəbər verir ki, “Məhkəmə-Hüquq Şurası haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda son edilmiş dəyişikliklərə əsasən, Məhkəmə-Hüquq Şurasının vəzifə və səlahiyyətləri artırıldı. Belə ki bundan sonra Məhkəmə-Hüquq Şurası aşağıdakı sadalanan vəzifələri də yerinə yetirəcək:

1. Məhkəmə statistikasının aparılması, məhkəmələrdə kargüzarlığın təşkil edilməsi, icra və əmək intizamına riayət olunması üçün tədbirlər görür, birinci və apellyasiya instansiyası məhkəmələrində bu sahələr üzrə işin təşkili vəziyyətini yoxlamalıdır.

2. Hakimlərin əmək və sosial hüquqlarının təmin edilməsi üçün tədbirlər görməlidir.

3. Məhkəmələr tərəfindən məhkəmə fəaliyyətinin təşkilinə dair ümumiləşdirmələri öyrənir, təhlil etməli, məhkəmə statistikası sahəsində statistika hesabatının formasını müəyyənləşdirməli, habelə statistika hesabatlarını ümumiləşdirməli və dərc etməlidir.

4. Birinci instansiya məhkəməsinin hakimi öz vəzifələrini yerinə yetirə bilmədikdə və ya hakim vəzifəsi vakant olduqda, həmin məhkəməyə digər müvafiq məhkəmənin hakiminin onun razılığı ilə 1 ilədək müddətə ezam edilməsi məsələsini müzakirə etməlidir.

5. Birinci instansiya məhkəmələrində sədr və sədr müavini öz vəzifələrini yerinə yetirə bilmədikdə və ya sədr və sədr müavini vəzifələri vakant olduqda onların vəzifələrinin icrasını müvəqqəti olaraq həmin məhkəmənin hakimlərindən birinə həvalə edilməsi məsələsini müzakirə etməlidir.

6. Azərbaycan Respublikasının Ali Məhkəməsi, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məhkəməsi və apellyasiya məhkəmələri istisna olmaqla, digər məhkəmələrin hakimlərinə məzuniyyət məsələsini həll etməlidir.